‘Wanneer is het eigenlijk tijd om in te grijpen?’, vroeg een HR-adviseur me afgelopen week. En ze doelde daarmee op mogelijke signalen die aangeven dat het niet goed gaat met een werknemer. Goeie vraag, want alles wat je preventief kunt tackelen, voorkomt onnodig ziekteverzuim, overspanning of zelfs burn-out. Een goeie vraag ook, niet alleen voor HRM maar ook voor de leidinggevende en de werknemer zelf. Ik geef in deze blog een aantal signalen die mogelijk wijzen op overbelasting en/of groeiende ontevredenheid. Zet je voelhorens dus uit en check of je signalen krijgt die erop wijzen dat het tijd is om in te grijpen.
Signalen die aangeven dat het niet goed gaat
De signalen die aangeven dat het niet goed gaat, zijn eenvoudig in te delen in twee soorten. Beiden gaat het over extremen die je steeds vaker ziet in het gedrag van de ander. Bij de ene uiterste voel je voortdurend dat iemand afstand houdt, vermijdt of zelfs helemaal stopt met bewegen. De andere gaat juist over hyperactief aan het werk zijn en niets loslaten. Dat ziet er in concreet gedrag bijvoorbeeld als volgt uit:
- Je hoort het woord Nee of varianten hierop wel erg vaak;
- Iemand meldt zich steeds vaker kort ziek;
- Je hoort de ander bijna helemaal niet. Hij of zij houdt letterlijk zijn mond of
- er is juist altijd wat. Pijntje hier, pijntje daar en/of je hoort veel gemopper;
- degene reageert om het minste of geringste wel heel erg boos, verdrietig of geïrriteerd;
- degene ploetert zich door het werk heen, neemt geen (rust)pauzes meer en kan letterlijk niet meer stoppen.
Gebruik je intuïtie verstandig
Wat het vaak lastig maakt, is dat je er (te) dicht op zit. Het is verleidelijk om wat je ziet af te doen als incident, want wat weet jij er nou van? Het kan immers ook een slechte dag zijn of iemands weerstand is gewoon niet zo goed. Helemaal waar, maar als je merkt dat je dit al een paar keer tegen jezelf hebt gezegd, dan telt dat niet meer. Onze intuïtie is veel sterker dan we zelf denken. Zet deze dus ook vooral wel in bij het opvangen van de signalen. Ook als collega kan je het verschil maken voor de ander door wel het gesprek aan te gaan. Doe het wel verstandig oftewel zet in het gesprek je aannames en voorgevoelens even apart zodat je weer open kunt luisteren naar wat de ander je vertelt. Stel dus vooral (open) vragen zodat de ander gedwongen wordt om zelf na te denken over wat er aan de hand is.
Weer lekker aan het werk
Tijdig signaleren is heel belangrijk. Hierdoor behoud je namelijk de ruimte om samen te zoeken naar oplossingen zodat iemand weer lekker aan het werk kan. Wat de oorzaak ook is dat iemand dreigt uit te vallen, negeren heeft geen zin. Door er samen – eventueel met een coach – over te praten, kom je wel verder. Zo ontdekte een van mijn coachees afgelopen jaar dat hij gewoon niet op de juiste plek zat in de organisatie. Hij werkte zich een slag in de rondte, maar leek het maar niet goed te kunnen doen. Door zich bewust te worden van zijn kwaliteiten maar ook van zijn tekortkomingen en die beiden te accepteren, kwam hij erachter dat hij als analist veel beter tot zijn recht kwam dan als adviseur. Hij werkt nu weer met heel veel plezier – en gewenst resultaat (!) – binnen dezelfde organisatie. Niet zelden ligt de oorzaak van de onvrede ook thuis. En ook dan is het belangrijk om dit bespreekbaar te maken en samen naar oplossingen te zoeken. Zo hielp het een van mijn andere coachees om tijdelijk minder en ook flexibeler te kunnen werken zodat hij er vaker kon zijn voor zijn alleenstaande vader. Hierdoor kon hij zich op het werk ook weer volop geven zonder uitgeput te raken omdat hij ook zichzelf de tijd en de ruimte kon geven om weer op te laden.
Zet je voelhorens uit en voorkom onnodig (langdurige) uitval
Zet je voelhorens dus uit en durf te vragen wat er aan de hand is. En twijfel je? Ook dat is niet erg. Als je respectvol en met een open vizier aandacht geeft aan iemand dan kom je samen altijd weer een stap verder. Hulp nodig? Maak geheel vrijblijvend een belafspraak met me om even te klankborden of om te ontdekken wat ik als coach voor je werknemer of jouzelf kan betekenen.
Groet, Eiline
 uitval){kind=link}