Mijn zoon kwam net voordat we op vakantie gingen terug van zeilkamp. Hij was superblij, want iedereen vond hem leuk. En niet omdat hij leuk gedaan had, maar gewoon om wie hij was. Hij werd echt gezien en dat gaf zijn zelfvertrouwen een enorme boost. Hoe dat ook juist andersom kan werken, zagen we een paar weken later tijdens onze gezinsvakantie.
Afgewezen en buitengesloten
We varen als gezin al een aantal jaren met een groep boten naar een bestemming, zodat de kinderen tussen het varen door lekker veel aanspraak hebben van andere kinderen. Meestal vinden alle kinderen elkaar als vanzelf en betekent het dat ze vooral heel veel lol hebben met elkaar. Dit jaar liep het even anders. Een aantal kinderen voelde zich helemaal niet op hun gemak in de groep. Ze voelden zich afgewezen en buitengesloten en wilden het liefst meteen naar huis.
Erbij horen zoals je bent
Dat wilden we natuurlijk niet laten gebeuren. En zo was er – als je het mij vraagt – ineens een heus Deep Democracy vraagstuk, dus werk aan de winkel! We haalden alle kinderen bij elkaar en vroegen ze wat ze zelf vonden dat er goed ging en wat er beter kon. Ze mochten dit allemaal apart opschrijven op een briefje zodat we alle stemmen zouden horen, ook de zachtere. En ondanks wat weerstand bij deze en gene kwam de aap wel uit de mouw. Ze voelden zich eigenlijk allemaal niet voldoende gehoord, ook al gaven ze daar zichtbaar hele andere uitingen van. De een ging juist wat harder schreeuwen of volgde de groep gedwee, terwijl een ander zich juist stil hield of er zelfs van wegliep. Maar daaronder deelden ze dezelfde hele menselijke behoefte om zich goed te voelen in de groep. Om als groep samen dingen te doen, maar ook even af te kunnen haken, zonder er gelijk uit te liggen.
De wijsheid van de groep
‘Tja, het zijn net mensen’, zeg ik dan vaak gekscherend. Want dit is toch eigenlijk heel logisch? Iedereen wil zich toch graag gezien, gehoord en gewaardeerd voelen, erbij horen? En in een groep met onbekenden is het best lastig om jezelf echt te laten zien en je eigen keuzes te blijven maken. En omgekeerd is het net zo lastig om dat ook te accepteren van een ander. Gelukkig kunnen ook kinderen veel meer dan ze zelf denken (ik schreef daar al eens een blog over in corona), want toen we ze vroegen hoe ze het graag zouden willen organiseren, kwamen er – naast de gebruikelijke makkelijke grappen – hele goede oplossingen en afspraken waar ze zich ook aan hebben gehouden. En zo bewees Deep Democracy, waarbij we actief op zoek gaan naar de wijsheid van de hele groep, zich eens te meer. En bleek ook nu dat wat we echt meer op elkaar lijken dan we verschillen, ook al uiten we dat wel heel anders en zie je dat dus niet gelijk aan de buitenkant.
Jezelf mogen zijn: wat betekent dat eigenlijk?
Overigens lijkt dit nu helemaal te gaan over de kinderen, maar geldt al het bovenstaande ook niet gewoon voor ons allemaal? Iedereen wil zich toch graag gezien, gehoord en gewaardeerd voelen? Erbij horen zoals je bent? Dat is toch wat jezelf mogen zijn eigenlijk betekent? En daarom vond ik deze vakantie niet alleen waardevol door wat we allemaal gezien en gedaan hebben, maar vooral ook doordat we ons als groep hiervoor sterk zijn blijven maken. En ik weet eigenlijk wel zeker dat ik niet de enige ben die – ondanks de vele regen, de harde wind(stoten) en het soms wat lange palaver – met een heel blij gevoel terugkijkt op deze vakantie. Of zoals de tekst op ons zeil het – stiekem al die tijd al – uitdroeg: Jij, ik, wij, blij!
Groet, Eiline
